CAPELA DA VIRXE DO CAMIÑO - MONTE ABANTOS - SAN LORENZO DEL ESCORIAL

 CAPELA DA VIRXE DO CAMIÑO

MONTE ABANTOS

SAN LORENZO DO ESCORIAL

Capela da Virxe do Camiño.
     Áchase na senda "A Horizontal” que se atopa na ladeira do monte Abantos e ten unha extensión de 4,6 km e discorre a unha altitude de 1.120 m. Era frecuentada polos monxes do Mosteiro e por esta razón tamén se coñece como “A volta dos Frades” ou “O paseo dos Curas”.

       Algúns investigadores aseguran que tamén a chaman “O camiño de Alfonso XIII”. A xente do pobo di que antigamente se chamaba “O camiño dos capuchinos”, tamén “A volta longa” e agora “O camiño das embarazadas”.

      Ten un nome máis: “O camiño da Virxe”. Será por isto que a xente local  chama a senda Horizontal “O camiño do Horizontal”.

      Este nome a senda obtivo debido a unha pequena capela baixo o ceo que está máis ou menos na metade do camiño. A verdade é que a maioría dos escurialenses non sabe cando e quen fixo “A capela da Virxe do Camiño”.

      Foron cinco séculos de devoción á Virxe do Camiño, sobre todo no século XX. En 1930 foi a Coroación Canónica da Virxe. É moi venerada en León, pero non en San Lorenzo del Escorial. 

      Alguén supuxo que foi unha hornacina, para que os monxes puidesen rezar estando lonxe dos seus mosteiros. Pero fíxome na placa que hai na roca de “a capela”. Nela pon: “Ave María. MCL XXXVIII”.

        Por este motivo, deduzo que foi acomodada no ano 1987. Abaixo vese a figura da Virxe Inmaculada. Contan que o autor desta iniciativa popular foi un albanel que participou na reconstrución do sanatorio de tuberculose que agora coñecemos como o hospital de San Lorenzo del Escorial.

     Ninguén lembra o seu nome, pero si o alcume “Tolín”. Sería algunha promesa súa á virxe e fixo unha ofrenda.

MAPA 

 

Fuente: Anna Berlizova
Mágica Naturaleza Escorial 

XOAN ARCO DA VELLA

PETO NA RÚA CUNHA BRANDAO - PAREDES DE COURA

 PETO NA RÚA CUNHA BRANDAO

PAREDES DE COURA

    Peto de ánimas
   Chámanse petos de ánimas a unha das manifestacións materiais do culto aos mortos e son, xeneralmente, sinxelos monumentos de piedade popular asociados á idea do purgatorio.

    En Galicia é frecuente atopalos en camiños, encrucilladas, atrios de igrexas, etc.

     Os historiadores e etnógrafos sitúan a súa aparición a partir da Contrarreforma, datándose os máis antigos no século XVII, aínda que non sería ata o século XVIII cando se constrúan con máis profusión.

     A súa finalidade é a de ofrecer esmolas de todo tipo ás ánimas do Purgatorio, sendo o seu castigo temporal e podendo así alcanzar o Ceo.

    En compensación, unha vez liberadas intercederán por quenes realizaron as ofrendas.

     As esmolas non eran de carácter estrictamente monetarias, tamén podía tratarse de produtos agrícolas.

     Os petos de ánimas adoitan estar construídos en pedra cunha cruz no alto, polo xeral con imaxes das ánimas no lume do purgatorio e unha figura que as vela (santo, rei ou bispo).

     Na parte frontal aparece un peto para depositar a esmola e protexido cunha reixa ou un cristal.

Algúns levan lendas do tipo:
     Un alma tes e non máis, si a pérdes que farás...

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA 

CRUCEIRO DE SANTA MARTA - CAPELA DE SANTA MARTA - VILABOA

CRUCEIRO DE SANTA MARTA

CAPELA DE SANTA MARTA

VILABOA

Santa Marta
       Santa Marta é un lugar da parroquia de Santa Comba de Bértola no concello pontevedrés de Vilaboa, na comarca de Pontevedra.

      Segundo o IGE en 2022 tiña 68 habitantes (36 homes e 32 mulleres).

      A capela de Santa Marta atópase no lugar de Santa Marta. Marca o final do tramo do camiño portugués en Vilaboa, e é polo tanto un lugar de paso dos peregrinos que fan o camiño de Santiago.

      Data do ano 1617, e trátase dun pequeno templo de pedra e teito de madeira restaurado recentemente.

       En fronte da capela atopamos un cruceiro moi posterior.

     A festividade de Santa Marta ten lugar o 29 de xullo, festexado en Santa Comba de Bértola con diversas actividades lúdicas, ademais das relixiosas

Santa Comba de Bértola
        Santa Comba de Bértola é unha parroquia que se localiza no concello de Vilaboa e pertence a diocese de Santiago de Compostela. Segundo o IGE, en 2022 tiña 826 habitantes (384 homes e 442 mulleres). Ten trece entidades de poboación.

      Linda co concello de Pontevedra (concretamente coas parroquias da Canicouva, Tomeza e Salcedo), e coa parroquia de Figueirido do propio concello de Vilaboa. Por Bértola pasa a Vía romana XIX, recentemente sinalizada, e o Camiño Xacobeo Portugués.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

PETO DA RÚA BERNARDINO MACHADO - PAREDES DE COURA

 PETO DA RÚA BERNARDINO MACHADO

PAREDES DE COURA

  Peto de ánimas
   Chámanse petos de ánimas a unha das manifestacións materiais do culto aos mortos e son, xeneralmente, sinxelos monumentos de piedade popular asociados á idea do purgatorio.

    En Galicia é frecuente atopalos en camiños, encrucilladas, atrios de igrexas, etc.

     Os historiadores e etnógrafos sitúan a súa aparición a partir da Contrarreforma, datándose os máis antigos no século XVII, aínda que non sería ata o século XVIII cando se constrúan con máis profusión.

     A súa finalidade é a de ofrecer esmolas de todo tipo ás ánimas do Purgatorio, sendo o seu castigo temporal e podendo así alcanzar o Ceo.

    En compensación, unha vez liberadas intercederán por quenes realizaron as ofrendas.

     As esmolas non eran de carácter estrictamente monetarias, tamén podía tratarse de produtos agrícolas.

     Os petos de ánimas adoitan estar construídos en pedra cunha cruz no alto, polo xeral con imaxes das ánimas no lume do purgatorio e unha figura que as vela (santo, rei ou bispo).

     Na parte frontal aparece un peto para depositar a esmola e protexido cunha reixa ou un cristal.

Algúns levan lendas do tipo:
     Un alma tes e non máis, si a pérdes que farás...  

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA

 

 

CRUCEIRO DE XUSTÁNS - XUSTÁNS - PONTE CALDELAS

 CRUCEIRO DE XUSTÁNS

XUSTÁNS

PONTE CALDELAS

 Cruceiro de Xustáns
      Cruceiro figurado situado nunha posición de encrucillada.

      Érguese sobre unha tripla plataforma coroada por unha peaña tronco piramidal que deixa paso a un varal ochavado coroado por un capitel seriamente danado que se decora con cabezas de querubines no centro dos seus catro caras.

      Sobre el unha cruz coa imaxe do Cristo crucificado no anverso e a Virxe en actitude de oración cuberta por un manto no reverso.

Xustáns
      San Martiño de Xustáns é unha parroquia que se localiza no concello pontevedrés de Ponte Caldelas.

      Segundo o IGE, en 2022 tiña 544 habitantes (267 homes e 277 mulleres), distribuídos en 4 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 601 habitantes.

Xeografía
      A parroquia ten 9,1 km². Limita ao norte coa parroquia de Tourón, ao sur coa parroquia de Taboadelo e ao leste, coa parroquia de Ponte Caldelas.

      Cara ao leste, tras o monte da Fracha, atópanse as parroquias de Marcón e A Canicouva pertencentes ao concello de Pontevedra.

      O punto máis alto da parroquia é o monte da Fracha (493 metros). Pola parroquia discorren principalmente dous ríos: o río Carballido, que é afluente do río San Vicente.

       Este, á súa vez é afluente do río Verdugo. 

MAPA

 

 Fuente: Concello de Ponte Caldelas

XOAN ARCO DA VELLA

 

PONTE DE CHAMOSINHOS - SAN PEDRO DA TORRE - VALENÇA DO MINHO

 PONTE MEDIEVAL DE CHAMOSINHOS

SAN PEDRO DA TORRE

  VALENÇA DO MINHO 

San Pedro da Torre
      San Pedro a Torre é unha freguesia portuguesa do concelho (municipio) de Valencia de Miño, no distrito de Viana do Castelo,con 4,29 km² de superficie e 1.267 habitantes (2011). 

      A súa densidade de poboación é de 295,3 hab/km².

     Situada no extremo occidental do municipio e na ribeira esquerda do río Miño (que separa á freguesia de España), no patrimonio histórico-artístico de São Pedro destacan a igrexa parroquial, a capela de San Jorge, o forte de San Luís e o acueduto.

Historia
      Debido á súa boa localización na marxe esquerda do río Miño, as súas terras teñen un gran valor agrícola e esa foi unha das razóns do asentamento inicial.

     A antiga calzada romana per loca via maritima, que comunicaba Braga con Vigo, tiña en San Pedro o seu final.

     Así o testemuñan a existencia de dúas pontes romanas. Tamén o fito romano situado en Chamosinhos, dedicado ao fillo de Constantini Maximi, confirma este feito.

       A existencia dunha fonte termal e aquela inscrición suxiren que aquí se situaba o lugar chamado Aquis Celenis mencionado no Itinerario XXI de Antonino. S. Pedro dá Torre foi fundada en 1125, sendo máis adiante un enclave estratéxico durante a guerra de restauración contra Castela.

     Os casteláns construíron aquí unha fortaleza en 1657, cuxos restos aínda perduran así como outras manifestacións da resistencia desta parroquia. 

       O 14 de decembro de 1900, o lugar de Chamosinhos, pertencente á parroquia de Vila Meã, foi incluído na parroquia de S. Pedro da Torre.

     Moitos dos habitantes deste pequeno pobo foron traballar ao estranxeiro durante a década os 1970 en busca dunha vida mellor, principalmente a Estados Unidos, Canadá e Francia.

       Aqueles que regresaron construíron boas casas ("vilas") que actualmente lle dan o seu actual aspecto á parroquia.

MAPA

 

XOAN ARCO DA VELLA